Jan Amos Komeński

Znani z Leszna i regionu

Pedagog, teolog, filozof, urodził się 28 III 1592 r. w Nivnicach na Morawach. Studiował w Herbornie i Heidelbergu. W Lesznie schronił się wraz ze wspólnotą Braci Czeskich w 1628 r. Przebywał tu do roku 1656, z przerwami na dłuższe wyjazdy do Anglii, Siedmiogrodu i Elbląga. W tym czasie wypełniał obowiązki duszpasterskie oraz zajmował się działalnością naukową. Podczas pobytu w Lesznie napisał swe najważniejsze dzieła pedagogiczne i stworzył teoretyczne podstawy koncepcji systemu szkolnictwa. Współuczestniczył w tworzeniu programów nauczania dla szkół w Szwecji, Siedmiogrodzie i Anglii – wszędzie tam stosowano podręczniki jego autorstwa. W latach 1635-1642 pełnił obowiązki rektora leszczyńskiego gimnazjum: zreformował szkołę, wprowadził do nauczania nowoczesne, dostosowane do wieku ucznia, podręczniki oraz zorganizował teatr szkolny. W 1645 r. uczestniczył w obradach Colloquium charitativum jako delegat Jednoty braci czeskich i kalwinistów. Utrzymywał kontakty naukowe i wyznaniowe z wybitnymi osobistościami w Polsce i Europie. Po pożarze Leszna w 1656 r., w którym utracił swe cenne zbiory i rękopisy, wyjechał do Holandii, gdzie w zmarł 15 XI 1670 r.