Dawna Synagoga - Muzeum Okręgowe w Lesznie
Leszno
W dawnym, wielokulturowym Lesznie bardzo ważną rolę odgrywała społeczność żydowska, ciesząca się dzięki tolerancyjnej polityce Leszczyńskich, licznymi przywilejami. Leszczyńskim Żydom wyznaczono do zamieszkania teren pomiędzy Rynkiem, a rezydencją właścicieli miasta.
W centralnym punkcie dawnej dzielnicy żydowskiej znajdowała się największa i prawdopodobnie najstarsza zachowana główna synagoga. Pierwsza, zapewne drewniana powstała ok. 1626 r.
Na obecny budynek składa się XVIII-wieczny barokowy trzon główny, z dobudowanym w 1905 r. masywem wieżowym, wg. proj. wrocławskich architektów Ehrlichów. W nowej szacie architektonicznej, wybudowana została w duchu wiedeńskiej secesji i o układzie przestrzennym typu Tempel. Była to jednoprzestrzenna, wysoka sala modlitewna z bimą (mównica) dosuniętą do aron ha-kodesz (szafa na Torę), wewnętrznymi, amfiteatralnymi emporami dla kobiet, wyposażona w dobrej klasy organy, wentylację oraz centralne ogrzewanie. Dobudowany aneks wieżowy, zwieńczony cebulastym hełmem, z iglicą zakończoną kulą i gwiazdą Dawida, pomieścił m.in. synagogę tygodniową, pokoje rabinów i organy. Synagoga użytkowana była przez gminę żydowską w Lesznie do 1939 r. Zdewastowana przez Niemców, po wojnie przez wiele lat pełniła funkcję łaźni miejskiej. W 1956 r. zrzucono część wieży z hełmem, później przedzielono wnętrze żelbetowym stropem na dwie kondygnacje. Obecnie pełni funkcję galerii sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie, a w jednej z sal urządzono stałą ekspozycję „Żydzi w Lesznie”. Zachował się wystrój wnętrza: polichromia z piękną dekoracją roślinną ścian i promienistą glorią, zdobiącą wywietrznik w czaszy głębokiego, pozornego sklepienia.
Muzeum czynne: wtorek - piątek: 10.00-18.00, sobota: 10.00-15.00, niedziela 10.00-18.00, poniedziałek: nieczynne.
